မႏၲေလးတြင္ တီဘီေရာဂါေဝဒနာရွင္ေလးေထာင္ေက်ာ္ကုိ ရွာေဖြေဆးကုသေပးမည္

မႏၲေလးခရုိင္အတြင္း တီဘီေရာဂါ ရွာေဖြေတြ႕ရွိမႈႏႈန္း ျမႇင့္တင္ေရးစီမံခ်က္အရ က်န္းမာေရးဦစီးဌာန အမ်ဳိးသားတီဘီေရာဂါတုိက္ဖ်က္ေရးစီမံကိန္းႏွင့္The Union (အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာတီဘီေရာဂါႏွင့္အဆုတ္ေရာဂါတုိက္ဖ်က္ေရးအဖြဲ႕)တုိ႔က ေဆးကုသမႈမရွိေသးသည့္ တီဘီေရာဂါေဝဒနာရွင္ ေလးေထာင္ေက်ာ္ကုိ ဇန္နဝါရီလမွ ဒီဇင္ဘာလအထိ ရွာေဖြေဆးကုသေပးမည္ျဖစ္ေၾကာင္း The Union မွ အစီအစဥ္မန္ေနဂ်ာ ေဒါက္တာေက်ာ္ထင္စုိးက ေျပာၾကားသည္။ မႏၲေလးတုိင္းေဒသႀကီးအတြင္း ၂၀၁၀ စာရင္းမ်ားအရ တီဘီလူနာရွင္ေပါင္း သံုးေထာင္ေက်ာ္သာ ရွိသျဖင့္တီဘီေရာဂါ ရွာေဖြေတြ႕ရွိမႈႏႈန္း ႏွစ္ဆျမႇင့္တင္ရန္လုိအပ္ေၾကာင္းေဒါက္တာေက်ာ္ထင္စုိးက ဆက္လက္ေျပာၾကားသည္။ “ဒီ ၂၀၁၂ အတြင္းမွာ လူဦးေရရွစ္သိန္းကုိ တီဘီေရာဂါနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ က်န္းမာေရးဗဟုသုတေတြေပးႏုိင္ဖုိ႔ ေဆာင္ရြက္မယ္။ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိယ္သံသယရွိသူကုိ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ကပဲ တီဘီေရာဂါပုိးရွိ၊ မရွိ အခမဲ့စစ္ေဆးေပးဖုိ႔ရွိတယ္။ ေတြ႕တဲ့သူကုိ တီဘီေဆးတုိက္ေကြၽးဖုိ႔ တုိင္းက်န္းမာေရးကုိျပန္လႊဲေပးမယ္” ဟု၄င္းကဆုိသည္။ တီဘီေရာဂါျဖစ္ပြားမႈႏႈန္း စစ္တမ္းေကာက္ယူထားမႈမ်ားအရ တီဘီေရာဂါျဖစ္ပြားသူဦေရ ထက္ဝက္ခန႔္သာ ေဆးကုသမႈခံယူခဲ့ေသာေၾကာင့္ လူနာရွင္မ်ားရွာေဖြကုရန္ လိုအပ္ေနေသးေၾကာင္း တုိင္းက်န္းမာေရးဦးစီးဌာန ေရာဂါႏွိမ္နင္းေရးၫႊန္ၾကားေရးမႉးေဒါက္တာဦးဝင္းေမာင္၏ ေျပာၾကားခ္်အရသိရသည္။ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ တစ္ႏွစ္တလွ်င္တီဘီေရာဂါျဖစ္ပြားသူဦေရသံုးသိန္းပတ္ဝန္းက်င္ရွိေသာ္လည္းလာေ၇ာက္ကုမႈမွာ တစ္သိန္းေလးေသာင္းခန႔္သာရိေၾကာင္း၂၀၀၉-၂၀၁၂ ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ (WHO) ၏ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံမွ ကြၽမ္က်င္သူမ်ားႏွင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ ကြၽမ္းက်င္သူမ်ားပူးေပါင္း၍ စစ္တမ္းေကာက္ယူထားသည့္အေျဖမ်ားအရ ေဒါက္တာဦးဝင္းေမာင္က ေျပာၾကားျခင္းျဖစ္သည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ ကမၻာေပၚတြင္ တီဘီေရာဂါျဖစ္ပြားမႈႏႈန္း အမ်ားဆံုး ၂၂ ႏုိင္ငံ၌ပါဝင္ၿပီး HIV လူနာတြင္ တီဘီေရာဂါျဖစ္ပြားမႈအမ်ားဆုံး ၄၁ႏုိင္ငံတြင္ပါဝင္ေၾကာင္း တီဘီေရာဂါရွာေဖြေတြ႕ရွိမႈႏႈန္းျမႇင့္တင္ႏုိင္ရန္ စီမံခ်က္အရသိရသည္။ HIV ေဝဒနာရွင္မ်ား တီဘီေဆးယဥ္ပါးျခင္းရွိ၊ မရွိႏွင့္ ကေလးငယ္မ်ားတြင္ ျဖစ္ပြားတတ္ေသာ တီဘီေရာဂါမ်ားကုိ စစ္ေဆးရွာေဖြရာတြင္ လြယ္ကူေစရန္အတြက္ ျပင္သစ္ႏုိင္ငံမွ ထုတ္လုပ္ထားေသာ နည္းပညာျမင့္တီဘီေရာဂါရွာေဖြစက္ Gene Xpart ႏွစ္လံုးကုိမႏၲေလးတုိင္းေဒသႀကီတြင္ ယခုႏွစ္အတြင္းေထာက္ပံ့ေပးသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း The Union (အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ တီဘီေရာဂါႏွင့္ အဆုတ္ေရာဂါတုိက္ဖ်က္ေရအဖြဲ႕) ထံမွသိရသည္။ အဆုိပါစက္မ်ားကုိ မႏၲေလးအေထြေထြေရာဂါကုေဆးရံုႀကီး တီဘီျပင္ပလူနာဌာနႏွင့္ ျမန္မာနိင္ငံအထက္ပုိင္း တီဘီေရာဂါကုေဆးရံုႀကီးတြင္ ေထာက္ပံံ့ေပးသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း The Union တာဝန္ရွီသူတစ္ဦးက ေျပာၾကားသည္။ Gene Xpart စက္ျဖင့္ ေရာဂါရွာေဖြပါက တစ္ဦလွ်င္ ေဒၚလာ ၂၅ခန႔္ကုန္က်မည္ျဖစ္သျဖင့္ စီမံခ်က္အရ HIV ေဝဒနာရွင္မ်ားႏွင့္ ကေလးမ်ားအတြက္တီဘီေရာဂါကုိ အခမဲ့စစ္ေဆးေပးမည္ျဖစ္ေၾကာင္း The Union ထံမွ သိရသည္။ The Union ဆုိသည္မွာ ျပင္သစ္ႏုိင္ငံအေျခစုိက္ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာတီဘီေရာဂါႏွင့္အဆုတ္ေရာဂါတုိက္ဖ်က္ေရးအဖြဲ႕ျဖစ္ၿပီး ၂၀၀၅ ခုႏွစ္မွစ၍ က်န္းမာေရးဦးစီဌာနႏွင့္ ပူးေပါင္း၍ မႏၲေလး ငါးၿမိဳ႕နယ္တြင္ HIV ႏွင့္ တီဘီလူနာမ်ားကုိ IHC (Integrated HIV Care) ကုိစတင္ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။ ကမၻာတစ္ဝွန္းလံုး တီဘီေရာဂါျဖစ္ပြားသူ ရွစ္သန္းေက်ာ္ခန႔္ရွိၿပီး HIV လူနာမ်ားတြင္ တီဘီေရာဂါယွဥ္တြဲခံစားေနရသူ တစ္သန္းေက်ာ္ရွိေၾကာင္း ၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္ စာရင္းကုိ ကုိးကား၍အမ်ဳိးသာ တီဘီေရာဂါတုိက္ဖ်က္ေရးစီမံခ်က္မွ ဒုတိယၫႊန္ၾကားေရးမွႈး ေဒါက္တာသႏၲာလြင္က ေျပာၾကားသည္။ Ref: The Voice Weekly